Pomiar akwizycji kości aparatami nowej generacji – densytometry rentgenowskie
Densytometria jest podstawowym badaniem w diagnostyce osteoporozy i osteopenii. Jest to dwuwymiarowa wersja tomografii komputerowej. Opiera się na radiologicznej ocenie różnicy wchłaniania między kością a tkanką tłuszczową i mięśniową. Wartość pomiaru jest wyrażona w gramach dwuwymiarowych. Do przeprowadzania takich badań wykorzystuje się densytometry.
Kto kwalifikuje się do badania densytometrem?
Pomiar masy kostnej lub gęstości mineralnej przeprowadza się u kobiet z niedoborem estrogenów lub u pacjentów z nieprawidłowościami kręgów lub osteopenią rentgenograficzną, u pacjentów długotrwale przyjmujących glikokortykosteroidy oraz u pacjentów z bezobjawową pierwotną nadczynnością przytarczyc. Najczęściej stosowany do diagnozowania osteoporozy i przewidywania ryzyka złamań, morfometrii szkieletu i analizy składu ciała.
Densytometria kości jest jednym z kryteriów diagnostycznych osteoporozy ustalonych przez Światową Organizację Zdrowia. Zaleca się kobietom w wieku poniżej 65 roku życia po menopauzie, przebytych złamaniach w wieku dorosłym, po wywiadzie rodzinnym w zakresie osteoporozy oraz demencji. Dokonuje się ich w przypadku złego odżywiania, palenia tytoniu, niskiej masy ciała i wskaźnika masy ciała, niedoboru estrogenów, niskiego spożycia wapnia, alkoholizmu, upośledzenia wzroku, niewystarczającej aktywność fizycznej oraz schorzeń i spożywania niektórych leków związanych ze zwiększonym ryzykiem osteoporozy.
Ocena densytometryczna
Jeżeli oddzielona substancja absorbuje światło UV lub może być wzbudzona do fluorescencji, densytometryczna ocena chromatogramu jest możliwa bez derywatyzacji. Za pomocą densytometru, zwanego również skanerem, ścieżki płytki TLC są oceniane poprzez rejestrację odbitego/wyemitowanego światła, gdy wąska wiązka światła o pojedynczej długości fali jest przesuwana po płytce.
Fotopowielacz zamienia światło na sygnał elektryczny, który w funkcji odległości migracji przedstawia krzywą analogową chromatogramu. Po zintegrowaniu nieprzetworzonych danych wysokość i powierzchnię piku można określić ilościowo. Densytometria to bardzo czuły pomiar. Zazwyczaj można wykryć mniej niż 100 ng substancji na strefę. W niektórych przypadkach, takich jak aflatoksyny, granice wykrywalności mieszczą się w zakresie pikogramów. Większość nowoczesnych densytometrów umożliwia rejestrację widm UV in situ, które można wykorzystać do potwierdzenia tożsamości lub czystości rozdzielonych związków.
